Πολυμπαντική κάθετη κεραία για τα βραχέα (40-20-17-10μ)

[SV3SPC]

Πολλές φορές σε portable ενεργοποιήσεις έρχεσαι αντιμέτωπος με το πρόβλημα της εύκολης και γρήγορης στήριξης μιας προσυντονισμένης κεραίας που να μπορεί να λειτουργήσει καλά σε πολλές διαφορετικές συχνότητες χωρίς την βοήθεια antenna tuner.

Με άλλα λόγια, οι επιλογές ήταν δύο : είτε να χρησιμοποιηθεί ένα μονόπολο σύρμα σε κατάλληλο μήκος που να μπορεί να εξυπηρετεί τις κύριες μπάντες με ένα balun προσαρμογής στην τροφοδοσία του (9:1 ή 49:1) ανάλογα με το μήκος του, είτε να χρησιμοποιηθεί μια κεραία τύπου δίπολου ή κάθετου που θα εξυπηρετούσε όμως μόνο μια μπάντα κάθε φορά.

Και οι δύο επιλογές είναι γενικά αποδεκτές ωστόσο η ύπαρξη balun προσαρμογής στην αρχή ενός μονόπολου έχει ουκ ολίγες απώλειες οι οποίες σε Portable ενεργοποιήσεις και με δεδομένο την χαμηλή ισχύ εκπομπής (έως 20w) γίνονται αρκετά υπολογίσιμες στην απόδοση του κεραιοσυστήματος. 

Η γενικότερη ιδέα λοιπόν του προσυντονισμένου πολυμπαντικού κάθετου ήρθε από τις διάφορες εμπορικές κατασκευές που κυκλοφορούν (με γνωστότερη ίσως αυτή του m0mcx - dx commander).

 H αρχή λειτουργίας αυτού του είδους των κεραιών είναι στο ότι εκτείνονται στον αέρα κάθετα προς τα επάνω δύο ή περισσότερα προσυντονισμένα σύρματα για τις μπάντες που θέλουμε να εργαστούμε σε μήκος λ/2 της κάθε συχνότητας.

Βασικό κριτήριο για την επιτυχημένη λειτουργία τέτοιου είδος κεραιοσυστήματος είναι η ελάχιστη απόσταση μεταξύ των ενεργών στοιχείων που δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 10 εκατοστών λόγω της έντονης αλληλεπίδρασης μεταξύ τους και η ύπαρξη αρκετών ράντιαλ στο ρόλο της rf γείωσης. 

Για την κατασκευή της συγκεκριμένης κεραίας χρησιμοποιήθηκαν ένας 12μετρος τηλεσκοπικός ιστός spiderbeam και δύο ρετάλια από σπασμένο ψαροκάλαμο που υπήρχαν διαθέσιμα. 

Στο ένα ρετάλι ψαροκάλαμου βιδώθηκαν παξιμάδια-αναμονές ανά 15 περίπου εκατοστά στα οποία βιδώνουν τα σύρματα εκπομπής που θα σηκωθούν κάθετα στον αέρα με ένα σχοινάκι δεμένο στην άκρη τους. Όλα τα παξιμάδια είναι συνδεδεμένα σε σειρά με ένα κοινό καλώδιο στον πυρήνα του κοννέκτορα που βιδώνει η καθόδος προς τον πομποδέκτη μας.  Σε ξεχωριστή θέση βιδώνεται ένα ακόμη παξιμάδι όπου εκεί κουμπώνουν  τα καλώδια - ράντιαλ το οποίο όμως συνδέεται στο σώμα του κοννέκτορα με ξεχωριστό καλώδιο. Τα ράντιαλ απλώνονται (ρίχνονται) στη γη περιμετρικά της κεραίας.

Το συγκεκριμένο ρετάλι ψαροκάλαμου στηρίζεται χαμηλά στον 12μετρο τηλεσκοπικό ιστό, όσο μπορούμε δηλαδή πιο κοντά στο έδαφος.

 

Το δεύτερο κομμάτι ρεταλιού ψαροκάλαμου στηρίζεται σε ύψος περίπου 6 μέτρων από τη γη πάνω στον 12μετρο τηλεσκοπικό ιστό και λειτουργεί ως "βαρούλκο" για να σηκώσουμε κάθετα τα σύρματα εκπομπής από το σχοινάκι που έχουμε δέσει στην άκρη τους. Καλό είναι να έχουν προβλεφθεί και εκεί θέσεις για τα περάσουν τα σχοινάκια σε απόσταση 15 εκατοστών τουλάχιστον μεταξύ τους για να μην συγκλίνουν τα καλώδια όσο ανεβαίνουν στον αέρα ή να μην γλιστράνε τα σχοινιά (κάνουμε δηλαδή αυτοσχέδιες φωλιές).

Σηκώνουμε τα elements, κουμπώνουμε τα ράντιαλ και την κάθοδο και η κεραία μας είναι έτοιμη για εκπομπές χωρίς antenna tuner η κάποια άλλη προσαρμογή

Εχει αποδειχθεί στην πράξη σαν μια πολύ καλή κεραία με εξαιρετικές επιδόσεις τόσο σε εκπομπή όσο και σε λήψη. 

 

Μερικά tips  για την κατασκευή :

- Tα καλώδια σε ρόλο ράντιαλ όσο περισσότερα είναι τόσο το καλύτερο. Τελευταία χρησιμοποιώ δέκα κομμάτια των 5 μέτρων έκαστο που θεωρώ είναι ο ελάχιστος αριθμός-μήκος για μια αξιοπρεπή απόδοση.

- Τα καλώδια σε ρόλο ράντιαλ καλό είναι να έχουν καλυφθεί με μονωτική ταινία στις άκρες τους γιατί συνήθως απλώνονται σε ξερόχορτα ή είναι εύκολα προσβάσιμα από ζώα και ανθρώπους. Safety first!

- To τελικό μήκος των ενεργών κάθετων καλωδίων πρέπει να κοπεί στο πεδίο. Καλή η θεωρία και η γενική τιμή λ/2 της κάθε συχνότητας για το μήκος τους, ωστόσο η μικρή απόσταση των κάθετων στοιχείων στον αέρα μεταξύ τους αλλά  και το μήκος του καλωδίου σύνδεσης των παξιμαδιών στο κάτω ρετάλι του ψαροκάλαμου με τον κοννέκτορα επηρεάζουν σημαντικά το τελικό μήκος.

- Χρησιμοποιούμε μικρής διατομής σχοινάκια ή πετονιά για να σύρουμε επάνω κάθετα τα ενεργά στοιχεία. Δεν θέλουμε μεγάλο βάρος στην κατασκευή μας γιατί μπορεί να παρασύρει σε δίπλωμα τον τηλεσκοπικό ιστό μας!!

- Γενικά τα μήκη των ενεργών στοιχείων είναι περίπου : 10.00μ για τους 7mhz, 5.00μ για τους 14mhz, 2.50μ. για τους 28Mhz κ.τ.λ. Το δεκάμετρο element δένεται απευθείας στην κορυφή του 12μετρου τηλεσκοπικού ιστού με δεματικά καθ' υψος.

- Σημειώνουμε σε ποιο παξιμάδι κουμπώνουμε κάθε καλώδιο (element εκπομπής) διότι οι θέσεις πρέπει να είναι συγκεκριμένες (όπως προαναφέραμε, το μήκος του καλωδίου σύνδεσης των παξιμαδιών στο κάτω ρετάλι του ψαροκάλαμου με τον κοννέκτορα επηρεάζει σημαντικά το τελικό μήκος του ενεργού στοιχείου στον αέρα, άρα πρέπει να έχουμε στάνταρ θέσεις για κάθε στοιχείο ώστε να μην μεταβάλλεται το συνολικό μήκος του).

- Αυτού του τύπου οι κεραίες είναι ιδανικές για portable χρήση αλλά με 3-4 αντιρρίδες από λεπτό σχοινί για να συγκρατούν τον τηλεσκοπικό ιστό, λειτουργούν θαυμάσια και ως σταθερές κεραίες βάσης! 

Ακολουθούν μερικές φωτογραφίες από πραγματικά στησίματα στο πεδίο που θα σας δώσουν ίσως καλύτερη εικόνα της κατασκευής από κάθε άλλη περιγραφή με λόγια.

Καλή επιτυχία!!