13 Φεβρουαρίου : Παγκόσμια Ημέρα του Ραδιοφώνου, Η προσφορά των Ραδιοερασιτεχνών

Του Πολύδωρου Σταυρόπουλου

Πρώτη καταχώρηση: Πέμπτη, 13 Φεβρουαρίου 2020, 12:13 στο zougla.gr

Με πρόταση της Ισπανικής Ακαδημίας Ραδιοφώνου η Unesco αποφάσισε να τιμάται κάθε χρόνο η Παγκόσμια Ημέρα του Ραδιοφώνου στις 13 Φεβρουαρίου. Ίσως ήταν λάθος να δοθεί αυτή η ονομασία, ορθότερο θα ήταν να ονομαστεί Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφωνίας προκειμένου να τιμηθούν όχι μόνο οι ακροατές του ραδιοφώνου αλλά και όλοι αυτοί που εργάζονται για την εκπομπή της ομιλίας και των τραγουδιών.

Η πρώτη εκπομπή στα ερτζιανά έγινε από τους Μαρκόνι και Τέσλα γύρω στα 1900. Στην Ελλάδα η πρώτη ραδιοφωνική εκπομπή έγινε στη Θεσσαλονίκη από τον Χρήστο Τσιγγιρίδη το 1924. Στη συνέχεια και μετά από μερικά χρόνια άρχισε εκπομπές η κρατική ραδιοφωνία. Τη δεκαετία του ΄60 άρχισαν να ακούγονται στα μεσαία κύματα ερασιτεχνικοί σταθμοί σε όλη την Ελλάδα κυρίως από σπουδαστές ηλεκτρονικών.

Υλικά για τις κατασκευές των πομπών αλλά και των ενισχυτών ακουστικών συχνοτήτων εξασφαλίζονταν δύσκολα.  Το δαιμόνιο όμως του Έλληνα χρησιμοποίησε τις εκπομπές αυτές για κέρδος διαφημίζοντας αρχικά οικόπεδα στο Πόρτο χέλι και αλλού… Οφείλονται πάρα πολλά στους ραδιοερασιτέχνες που η πολιτεία ήθελε να τους ονομάζει ραδιοπειρατές και να τους έχει στην παρανομία χωρίς να τους χορηγεί άδειες. Η ώθηση και ο πλουραλισμός οφείλεται σε αυτούς αφού το κρατικό ραδιόφωνο είχε μειωμένο πρόγραμμα και ελάχιστες εκπομπές ενδιαφέροντος. Η κάθε αυτού ψυχαγωγία ήρθε από τους ραδιοερασιτέχνες με μουσική κάθε είδους και βέβαια αφιερώσεις.

Στην πολυσέλιδη ιστορία της ελληνικής ραδιοερασιτεχνικής ραδιοφωνίας καταγράφονται με μεγάλα γράμματα οι δημοφιλέστεροι μεταξύ πολλών σταθμών: ο T.R.S. από την Αθήνα, Ο Πορτοκαλής Ήλιος από τον Πειραιά, ο Geronimo Groovy από νότια προάστια, ο Μίμης ο Play Boy με πολλές λυχνίες 813 στην έξοδο του πομπού του από τη Νίκαια που έπαιζε συνεχώς ξένα τραγούδια της δεκαετίας του ’60. Από την ίδια περιοχή έβγαινε μόνο τα βράδια ο 1 Watt με ισχύ 5 Kwatt (2 υδρόψυκτες λυχνίες σε διάταξη Push Pull) και έπαιζε κυρίως Μαίρη Λίντα, Μανώλη Χιώτη και Νέο Κύμα. Σήμερα βγαίνουν αρκετοί παλαιοί ερασιτέχνες στα μεσαία από όλη την Ελλάδα ίσως ο παλιότερος σήμερα να είναι ο Αόρατος Μάγος από τον Πειραιά.

Στα μισά της δεκαετίας του 70 άρχισαν οι πρώτες εκπομπές από ραδιοερασιτέχνες στα FM και ακολούθησε η κρατική ραδιοφωνία. Πολλοί παραγωγοί, τεχνικοί και ηχολήπτες ήταν ραδιοερασιτέχνες στην μετέπειτα εποχή της ελεύθερης ραδιοφωνίας που ξεκίνησε το 1985 από τον 9,84 του δήμου Αθηναίων, ακολούθησε το Ράδιο 5 στους 94,4 MHz ο διαδημοτικός σταθμός των πέντε δήμων της Β Πειραιά με τεχνικό RF τον ραδιοερασιτέχνη 1 Watt. Τα επόμενα χρόνια εκπέμψαν πολλοί ιδιωτικοί σταθμοί με αδειοδότηση από το αρμόδιο μεταφορών επικοινωνιών στην μπάντα των FM με στόχο το κέρδος.

Η εποχή από το 1950 έως το 1980 είχε μία ιδιαίτερη και απίστευτη αίγλη με τις εκπομπές των «πειρατών» στα μεσαία. Δεν μπορεί να συγκριθεί με την καλλίτερη ποιότητα και μάλιστα stereo που πρόσφεραν απλόχερα οι σταθμοί των FM. Εποχή που άφησε χαραγμένες στη μνήμη των μεγαλυτέρων σε ηλικία αναμνήσεις, συγκινήσεις, συναισθήματα.

Οι εισαγγελείς και η αστυνομία έκαναν... πολύ καλά τη δουλειά τους και με ιδιαίτερο ζήλο στις κατασχέσεις μηχανημάτων και δισκοθηκών από ραδιοερασιτέχνες, όμως υπήρχε και συνέχεια με σοβαρά πρόστιμα και ποινές φυλάκισης. Οι ραδιοερασιτέχνες όμως επέμεναν και δεν σταματούσαν να εκπέμπουν, αφού πολύ σύντομα ήταν πάλι στον αέρα ίσως από κάποιο άλλο σημείο και με άλλο διακριτικό. 

Σήμερα φαίνεται να υπάρχει στροφή στα μεσαία κύματα και είναι πολλοί οι ερασιτεχνικοί σταθμοί που εκπέμπουν από όλη την Ελλάδα και μάλιστα με πολύ μεγάλη ισχύ κυρίως τα βράδια, έτσι ακούγονται σε πολύ μεγάλες αποστάσεις αλλά και στο εξωτερικό γιατί έχει βελτιωθεί η τεχνολογία πομπών και κεραιών.  

Κάποιοι που κουράστηκαν με το κρυφτούλι ανέβηκαν στα βραχέα με άδειες, Συνομιλούν με όλα τα πλάτη και μήκη της γης με μικρή ισχύ χρησιμοποιώντας μικρόφωνο, σήματα Morse και ψηφιακές διαμορφώσεις.

Σήμερα 13 Φεβρουαρίου τιμούμε τους ραδιοερασιτέχνες και τους εργαζομένους στους κρατικούς και ιδιωτικούς ραδιοσταθμούς για την προσφορά τους στην ενημέρωση και την ψυχαγωγία μας με εκπομπές ομιλίας και τραγουδιών.

πηγή : zougla.gr